DILI – Arguidu Arlindo dos Santos Martins hetan kastigu tinan 2 prizaun tanba provadu katak nia komete krime koasaun seksuál ida hasoru ninia viziñu iha suku Tocoluli, Railaco, Ermera.
Liu hosi leitura akórdaun iha loron-3, fulan-outubru, tinan-2016, Tribunál Distritál Dili (TDD) kondena Arlindo dos Santos Martins tuir artigu 171.° Kódigu Penál nian ba pena tinan rua no, tanba identifika katak nia kumpre hela kondenasaun sentensa suspensa relasiona ba kazu seluk, la suspende no determina prizaun kedas.
TDD simu akuzasaun hosi Ministériu Públiku no konsidera katak arguidu arranja meiu hodi bosok lezada ho rituál tradisionál hodi tau lezada nia situasaun ne’ebé labele rezisténsia atu nia bele halo aktu seksuál ho livre.
Tuir faktu provadu sira, iha loron-13, fulan-dezembru, tinan-2015, oras tuku 08:00 kalan, arguidu Arlindo dos Santos Martins ba lezada nia uma iha Aldeia Tahobate, suku Tocoluli, Postu Administrativu Railaco, Munisípiu Ermera, bolu lezada nia la’en no lezada la hatan tanba nia mesak de’it. Maibé arguidu kontinua bolu ho razaun atu sosa sigaru tanba lezada iha kios ne’ebé fan sigarru no sasan seluk tan, entaun lezada loke odamatan. Tama tiha, arguidu husu ba lezada nia la’en no oan iha ne’ebé no lezada hatan katak sira laiha uma. Liu ida ne’e, arguidu husu ba lezada atu lori bee kopu ida no tan kamizola kór metan ida. Momentu ne’ebá arguidu halo rituál hodi marka sinál krús iha lezada nia liman, kakorok, ain no kabun. Lezada konfia no simu arguidu hodi halo rituál ne’e tanba arguidu dehan ”imi nia uma ne’e imi foin mai hela e buat a’at barak e ema nia buat a’at ne’e só sai kalan” no “buat hanesan marka kruz ne’e ó nia la’en lahatene tanba ó nia la’en ema foun ne’e só ami tuan maka hatene”. Arguidu kontinua ninia rituál no husu ba lezada atu hasai tiha lezada nia kamizola ho sutian, arguidu habokon lezada nia susu-matan hó be’e nó depois arguidu susu lezada nia susun. Lezada la fiar ho hahalok ne’e hodi dudu arguidu, no hateten katak nia sei fó hatene hahalok ne’e ba nia la’en. Bainhira lezada nia la’en to’o iha uma, lezada informa kedas hahalok arguidu nian ba nia la’en. Nia la’en la aseita ho hahalok arguidu nian no informa kedas ba xefi aldeia no lia nain sira hodi rezolve problema ne’e.
Julgamentu ne’e hala’o hosi kolektivu juiz sira, prezide hosi Dr. Eusébio Xavier Victor ho tan Dra. Jacinta Correia da Costa no Dra. Ana Paula Fonseca Monteiro de Jesus. Ministériu Públiku reprezenta hosi Dr. Rogério Viegas Vicente no arguidu hetan asisténsia legál hosi Defensoria Públika. (Média PJR)