Dili-Loron-kuarta-22, fulan-juñu, tinan-2022, Prokuradór-Jerál Repúblika (PJR), Dr. Alfonso Lopez, hato’o relatóriu mensál ba Prezidente Repúblika (PR), José Ramos Horta, ida ne’e hanesan enkontru dahuluk nian entre PJR ho PR foun, hodi rona informasaun kona-ba situasasaun kriminalidade iha teritóriu Timor-Leste.

Iha enkontru ne’e, PJR hato’o agradese ba PR, “Ohin enkontru ho PR, ba dahuluk ami hato’o agradesementu wain, tanba foin dadaun PR disponivél tempu atu prezide seremónia aniversáriu  ezisténsia Ministériu Públiku (MP) hafoin restaurasaun Indepéendénsia,

Entretantu iha enkontru ne’e mós PJR informa konaba rekursu umanu iha MP katak agora dadaun númeru majistradu hamutuk ema nain-37, ofisiál justisa hamutuk ema nain-115, ho rejime jerál ka finsionáriu administrative, hamutuk ema nain-130.

Iha biban ne’e mós PJR informa ba PR koanaba movimentu prosesuál, “Hato’o mós konaba movimentu prosesual, atuál ne’e konta hosi fulan-janeiru to’o maiu kazu pendente mai hosi tinan anteriór 2.750, iha nivél nasionál, kazu foun tama iha MP ka rejistadu 1.914, Majistradu sira konsege halo ramata prosesu ida ne’e liu hosi investigasaun ho provas hotu-hotu konsege konklui ou ramata prosesu 2.843, hosi kazu remata ne’e akuza ka remete ba tribunál 1.614 no kazus taka iha MP ka halo despaxu arkivamentu 1.229, ho nun’e transmitadu to’o fulan-maiu prosesu hamutuk 1.796, agora husi prosessu sira ne’e, númeru aas liu mak ofensas korporais.

Aleinde ne’e, violénsia domestíka hahu husi janeiru to’o maiu prosesu 187 husi entrada mai MP  iha nivél nasionál prosesu hamutuk 415 entaun sura hamutuk númeru prosesu 602, maibé ita-nia majistradu esforsu konsege halo remata prosesu 514, ho ida ne’e atuál prosesu pendente hamutuk 806, tuir fali mak kazu violénsia sexual hahu janeiru to’o maiu prosesu 47, konsege termina prosesu 71 no  pendente agora prosesu 72.

Iha mós kazu omesidiu ka halakon ema nia vida, prosesu rejistadu antes 78,  no kazu tama omesidiu foun  rejistadu prosesu 28, konsegue ita nia majistradu MP halo despaxu akuazasaun no arkiva, total prosesu 51 no prosesu pendente agora 55, nune’e kazu ne’ebé komete hosi Instituisaun seguransan hanesan, kazu PNTL ne’ebé  rejistadu hahu husi Janeiru to’o maiu prosesu 70, ita nia majistradu MP konsege termina prosesu 25, prosesu pendente atuál  60, no kazu F-FDTL, hosi janeiru to’o maiu rejistu prosesu  5, termina prosesu 3, prosesu pendente 24

PR rona tiha informasaun koanaba movimentu prosesuál hos PJR, nune’e PR hatete katak sei refosa liu tan, liu-liu  rekursu umanu, materiál sira  no seluk tan, nune’e mós PR nafatin apoiu orgaun justisa, liuliu MP atu nafatin halo servisau ho legalidade, objetividade, no ijensasaun, PR husu atu labele lori MP ba zona politíka, ida ne’e mak mensajen PR nian, (Media PJR).