Ermera, loron-07, fulan-jullu, tinan-2022, Prokurdoria Jerál Repúblika (PJR), liuhosi Prokuradoria Distritál Dili (PDD) ho nia delegasaun Emera, realiza sensibilizasaun ida kona-ba “Promosaun no defeza ba direitu Labarik sira nian iha Timor-Leste”, iha salaun Paroquia Ermera Gleno, no hetan partisipasaun másimu hosi estudante Sekundáriu Nino Conis Santana no Pre-Sekundáriu 10 de Abril hamutuk ho Diretór Eskola no Manorin-nain sira. Iha biban ne’e prezidente Autoridade Munisípiu Ermera, Eusébio Salsinha mak halo abertura no enserea hosi Prokuradór Distritál Dili (PDD), Dr. Jacinto Babo, no programa ida-ne’e realiza tanba hetan apoiu hosi UNICEF.

 Iha sensibilizasaun ne’e, oradór dahuluk Dr. Simeão Brito Seixas hanesan Prokuradór Repúblika Delegasaun Ermera nian, esplika kle’an kona-ba papél Ministériu Públiku nian, no oradór daruak Prokuradór Repúblika Dr. Napoleão Soares da Silva esplika kona-ba abuzu seksuál ba menór sira.

Molok sensibilizasaun ida-ne’e hahú, Diretór Jerál Ministériu Públiku nian, Gil da Conceição Sávio ho Deretór Rekursu Umanu, Noémio da Silva, hanesan komisaun organizadora ba eventu ne’e hato’o benvidu ba partisipante sira hafoin hato’o katak “ita-nia atividade ida-ne’e realiza tanba MP servisu hamutuk ho UNICEF nune’e hetan apoiu finanseiru hosi UNICEF no tuir loloos reprezentante UNICEF ohin mai partisipa hotu, maibé tanba okupadu ho servisu nune’e labele partisipa, programa ne’e UNICEF nian maibé tanba iha ligasaun ho MP nia servisu nune’e ita mak realiza”, Hatete Diretór Jerál MP.

Entretantu, iha Prokuradór Distritál Dili (PDD), Dr. Jacinto Babo nia intervensaun hatete “UNICEF  iha tinan ida-ne’e suporta Prokuradoria-Jerál Repúblia halo sosializasaun ba aktividade sira, liuliu promosaun no defeza ba direitu  menór no mós ba ema defisiente sira, nune’e iha jurisdisaun Prokuradoria Distritál Dili delegasaun Ermera mak hetan oportunidade dahuluk, ida-ne’e ba ita hodi halo iha MP ho objetivu atu lori Prokuradoria  hakbesik ba komunidade liuhosi eskola sira atu nune’e labarik sira bele hetene kona-ba direitu labarik nian.

Prokuradór Distritál Dili ne’e akrexenta tan katak, “keta haluha dalaruma ema barak hanoin katak Prokuradór ne’e somente para akuza de’it (akuza ema) maibé Konstituisaun ho estatutu MP rasik hateten katak reprezentante legál ba menór, inkapáz no difisiente sira, feto sira ne’e mak MP nia knaar loloos, no hato’o mós ha’u-nia agradesimentu ba Amu Paroquia Ermera, ba ninia  disponibilidade bele husik fatin ida-ne’e ba ami hodi halo aktividade iha fatin ida-ne’e, agradese mós ba Diretór sira husi eskola i hatene katak ita-boot sira husik hela tempu ohin liuliu tempu aprendizajen nian hodi  ita -boot sira mai to’o iha ne’e atu rona informasaun ne’ebé liga ho direitu, defeza labarik sira nian.

Iha biban ne’e, Prezidente Autoridade Munisísipiu Ermera, Eusébio Salsinha, iha nia intervensaun hatete katak “Momentu ida-ne’e, ha’u sente nu’udar momentu ida ne’ebé importante tebetebes atu ita bele hatene konseitu krime ka atitude ita ema nian, liuliu menór sira nian ka ita nia aman ka sosiedade nian ne’ebé lei la fó dalan atu ita pratika tanba ne’e mai ha’u loron ohin ne’e importante tebetebes no buat ida lei defeza ba labarik ki’ik sira ne’e la’ós de’it preokupasaun ita -nia Prokuradór no Estadu nian de’it.

Prezidente Autoridade Munisípiu Ermera ne’e akrexenta tan katak, “referénsia hatudu mai ita katak uluk ita-nia avó sira lei mak saida? Lei mak liurai sira, maibé tempu la’o, ema haree hanesan desizaun ka lei ida ne’ebé liurai sira halo ne’e la pertinenti no la serve ona iha sosiedade modernu hanesan agora ne’e, entaun ema matenek sira hanoin estuda uza sira-nia kakutak atu halo lei hodi julga fali liurai sira.

PA ne’e apela mós ba partisipante sira katak “loron ida ohin ne’e loron ida proveitozu tebetebes, tanba ne’e ita tenki aproveita loron ida ne’e, tanba tempu la tolera ho ita ema tempu fó mai ita oportunidade dala ida de’it tanba tempu ida aban ne’e lahanesan ho ida ohin ne’e tempu di’ak ida hanesan ohin ne’e sei la mosu fali iha loron aban, aproveita tempu didi’ak tanba tempu ita duni la hetan tempu ida ne’ebe liu, liu ona aproveita momentu sira ne’e atu kapasita ita-nia an atu aprende, molok termina nia intervensanu biban ne’e halo kedas abertura ba sensibilizasaun refere.

Iha Sensibilijasaun ne’e hala’o mós iha munisipiu Baucau, Cova-lima no Rejiaun Administrativu Espesiál Oe-Cusse Ambeno.

Baucau, loron-15, fulan-jullu, tinan-2022) Prokurdoria Jerál Repúblika (PJR), liu hosi Prokuradoria Distritál Baucau, realiza sensibilizasaun ida kona-ba “Promosaun Direitu ba Labarik sira iha Timor-Leste”. hetan partisipasaun másimu hosi Profesór no estudante sira husi, Eskola Bazika Sentral (EBC – sigla portugues) Nu 1 Tirilolo, Baucau, Eskola Secundario Geral Villa Nova Baucau, Escola Secundária Geral 01 Baucau. Orador ba Sensibilizasaun ida ne’e hosi Prokuradór Distrital Baucau Dr. Ambrosio Rangel Freitas, esplika kona-ba papél Ministériu Públiku nian. Segundu Orador, Prokuradór Repúblika Dr. Bartolomeo de Araújo, esplika kona-ba abuzu seksuál ba menór, no violensia Domestika. Iha sensibilasaun ne’e abertura hosi Reprezentante autoridade munisipiu Baucau, Assesór Tékniku Joaquim Pereira de Silveira, no ensera hosi Prokuradór Distritál Baucau, Dr. Ambrosio Rangel Freitas. no programa ne’e hetan mós apoiu hosi UNICEF,

Suai, Loron-21, fulan-Jullu, tinan-2022, Prokuradór Distritál Suai (PDS), Dr. Gustavo da Silva Moreira hamutuk ho Prokuradór Repúblika Dr. Rafael J. Gosmão no Komisaun Organizadora ne’ebé lidera hosi Diretór Diresaun Rekursu Umanu Prokuradoria Jerár Repúblika, Noemio da Silva, realiza sensibilizasaun ba estundante ho manorin nain sira atus rua resin kona-ba “Promosaun Defesa ba Direitu Labarik nian iha Timor-Leste”, iha sensibilizasaun ne’e oradór dahuluk, Dr. Gustavo da Silva Moreira, esplika konaba papél Ministériu Públiku nian no Dr. Rafael J. Gosmão Esplika konaba menór no familia.

Iha biban ne’e komisaun organizadora, reprezenta hosi Diretór Noemio da Silva, hatete katak, “atividade ida-ne’e realiza bazeia ba kooperasaun iha tinan 2021 to’o 2025 entre Ministériu Públiku no Reprezentante UNICEF iha Timor-Leste, ho programa ida mak Protesaun ba labarik sira nune’e mós programa ne’e hametin regulamentu no monitorizasaun ba fatin alternativu ba labarik sira. Iha sensibilasaun ne’e abertura hosi Sekretária Prezidente Munisípiu Cova Lima, Francisco do Carmo no ensera hosi Prokuradór Distritál Suai, Dr. Gustavo da Silva Moreira.

Oecusse, loron-27, fulan-Jullu, tinan-2022, Prokuradór Repúblika, Dr. Pedro B. A. dos Santos, hamutuk ho Komisaun Organizadora ne’ebé lidera hosi Diretór Diresaun Rekursu Umanu Prokuradoria Jerár Repúblika, Noemio da Silva, realiza sensibilizasaun ba estundante ho manorin nain besik atus rua resin kona-ba “Promosaun Defesa ba Direitu Labarik nian iha Timor-Leste”, iha sensibilizasaun ne’e oradór dahuluk, Prokuradór Repúblika, Dr. Pedro B. A. dos Santos, esplika konaba papél Ministériu Públiku nian ho menór no família. (Media PGR)