OECUSSE – “Konsolida no Promove Justisa ne’ebé Efetivu, Efikás no Lais” mak sai hanesan lema ba Retiru Anuál 2016 Ministériu Públiku (MP) nian, ne’ebé realiza iha loron-20 no 21, fulan-janeiru, tinan-2017. Durante enkontru ne’e, ne’ebé realiza iha salaun enkontru Madre Dominikana sira-nian, Prokuradór-Jerál Repúblika (PJR), Dr. José da Costa Ximenes, husu ba kuadru MP sira hotu esforsu nafatin hodi iha tinan-2017 bele atende di’ak liu tan komunidade nia espetativa ba iha justisa.

Oecussi_3“Ita tenke esforsu nafatin hodi responde vontade povu nian ba justisa, refleta povu nia hakarak, no hetan rezultadu ba komunidade sira-nia problema ne’e tuir tempu lais, ne’e mak razaun ita nia moto ne’e”, PJR dehan.
Durante enkontru refere, ne’ebé hetan partisipasaun hosi Prokuradór Repúblika sira, Sekretáriu Prokuradoria Distritál nain haat, aleinde Diretor no Xefe Departamentu sira PJR nian, PJR mós informa katak, iha tinan-2016, tuir balansu prosesuál nasionál, produtividade MP nian boot liu dezde instituisaun ne’e hahú, iha fali tinan-2000, no númeru produtividade ne’e liu ke rihun lima mós atinje ba dahuluk.
“Ha’u hakarak aproveita oportunidade ida ne’e hodi louva servisu majistradu MP sira-nian. Iha tinan-2016 foin lalais ne’e, ita konsege finaliza prosesu 5,095 – akuza 2,941 no arkiva 2,154. Dadu ne’e hatudu katak produtividade sa’e hela tinan ba tinan,no ha’u espera katak iha 2017 ita nafatin mantein no buka hadi’a nafatin produtividade individuál”, dehan PJR durante ninia diskursu iha abertura Retiru Anuál.
PJR mós louva servisu Ofisiál Justisa sira nian, ne’ebé fó apoiu barak ba majistradu sira no ho esforsu konsege reduz dependénsia MP ba polísia kriminál sira, aleinde fó parabéns mós ba funsionáriu sira Servisu Apoiu Tékniku no Administrativu (SATA) nian, ne’ebé iha tinan-2016 konsege hala’o ezekusaun orsamentu to’o 90%.
Ba tinan-2017, PJR dehan katak MP sei fó mós atensaun ba prevensaun, liu hosi konsensializasaun jurídika ba komunidade, aleinde orienta ba ba kuadru MP sira, liu-liu Prokuradór Repúblika Distritál sira, prepara didi’ak no kordena ho Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL), Komisaun Nasionál Eleisaun sira-nian (akrónimu hosi Portugés, CNE) no instituisaun relevante sira seluk ba eleisaun prezidensiál no lejislativa.
“Tinan ida ne’e ita nia moto prinsipál mak ‘konsolida no promove justisa ida ne’ebé efetivu, efikás no lais’. Ofisialmente no publikamente ha’u kongratula rezultadu servisu ne’ebé ita hotu halo hanesan ekipa ida, rezultadu pozitivu tebe-tebes, no husu atu hadia nafatin. Ha’u presiza ida-idak nia kontribuisaun para reforsa koletividade no ita hotu hamutuk kontribui hodi dezenvolve tan ita nia instituisaun nafatin”, PJR deklara.
Durante eventu refere, hosi parte ekipa Sentrál Informasaun no Komunikasaun PJR nian aprezenta banku de dadus ba kuadru MP sira-nian, ne’ebé dezenvolve rasik hodi bele konsentra informasaun kona-ba majistradu, ofisiál justisa no funsionáriu sira rejime jerál hotu no sei fasilita administrasaun rekursu umanu sira ne’ebé eziste iha MP.
Retiru Anuál MP dezde tinan-2010 sempre hala’o ho objetivu mak atu avalia progresu no dezafiu iha servisu instituisaun nian, hodi bele prepara estratéjia ba tinan oin mai. Iha tinan ne’e, retiru hala’o iha Oecusse ba dahuluk, no durante sesaun abertura hetan prezensa hosi Sekretáriu Rejionál sira ba Asuntu Ordenamentu Territóriu, ba Finansa no no Saúde hosi ZEESM, Juís Administradór Tribunál Distritál, Komandante PNTL no Defensoria Públika Oecusse nian. (Media PJR)